የ ሰዉልጅ አፈጣጠር ዉዝግብ (The controversy of the existence of mankind )

“የጥንቱን እንቆቅልሽ መፍታት፡ “ ርዕስ:- ስለ የሰዉ ልጅ አመጣጥ ዉዝግብ መግቢያ፡- ወደ አስደማሚው እና አወዛጋቢዉ ወደ ሆነዉ የአርኪኦሎጂ ዓለም እንግባ። ከሉሲ እና አርዲ የአርኪዮልጂ ግኝቶች ጀርባ ያለዉን ማራኪ ታሪክ የምንመረምርበትን ሳምንታዊ ፓድ ካስታችን እንኳን በደና መጡ። በእነዚህ ሁለት አስደናቂ ግኝቶች መካከል ያለውን የጊዜ መስመር በተመለከተ ያለውን ዉዝግቦች ለማጤን እና ጉዳዮችን በማሰብ ተወያይተንበት ስለተነሱት ነጥቦች እንቆቅሎሽ ለመፍታት ብሎም ማህበረሰቡ በጉዳዮ ዙሪያ ጠቅላላ አዉቀት ፈትሸን እርስ በእርስ ለመማማር ባለ ሀሳብ ተነስተን ይህንን ርዕስ ያዘጋጀንላቹ ሲሆን ስለተከታተሉን እናመሰግናለን። የትዕይንት ክፍል መግለጫ፡- 1. የሉሲ እና አርዲ መግቢያ፡- የ ማህበረሰቡ ስለ ሉሲ እና አርዲ መሰረታዊ እዉቀት በነዚበሚዘረዘሩት የጥያቄዎች ቅርፅ የተለያዩ ኢትዮጵያዉያን/ ኢትዮጵያዊን የ ሚወክሉ ማንኛዉንም ግለሰቦችንን ማሳተፍ። 2. መነሻ:- የሉሲ እና የ አርዲ ታሪክ መግቢያ:- ሀ) ጉልህ የሆኑትን ሁለት የአርኪዮሎጂካል ግኝቶች የሆኑትን “ሉሲን” እና “አርዲን” የአሮኪዮልጂ ዘርፍ ጥናት ምን እንደሚና ገር በአጭሩ ስረዱ/ አብራሩ። ለ) የሰዉን ልጅ ዝግመተ ለዉጥ በመረዳት ረገድ ያላቸዉ ፀቀሜታዎች ምን ምን ናቸዉ?። የሉሲ እና የአርዲን ታሪክ በመያዝ እና መነሻ ሀሳብ የሉሲ ታሪክ:- የ 3.2 ሚሊየን አመት እድሜ ያላት አስትራሎፒቲከስ አፋረንሲስ ሉሲ ስለተገኘችበት ሁኔታ ስናነሳ የሰዉ ልጅ ዘር መገኛ በአፋር ኢትዮጵያ ዉስጥ መሆኑን ብዙ የሳይንሳዊ ጥናቶች በአርኪዩሎጂ ዘርፍ ተመዝግበዋል። ያም ደግሞ ከ ዳርዊንያን ወይም ከ ዳርዊን ቲዮሪ በመነሳት የሰዉ ልጅ በዝግመታዊ ለዉጥ ዉስጥ እንደመጣ ደግሞም ይህ ዝግመታዊ የሆነ የሰዉልጅ ዘር አመጣጥ ተፈጥሮአዊ በሆነ ህግና ስርአት እንደመጣ እንድምታን ይዞልን እንደመጣ አብዛኛዉ የሰዉ ልጅ ያዉቃል። ይህም ሳይንሳዊ ግኝት ደግሞ የሰዉ ልጅ ከ ዝንጀሮ እንደመጣ በመረጃዎች ሲጠቁመን ለዘመናቶች ኖሯል። ነገር ግን የሰዉ ዘር ልጅ ዘር መገኛዉ ኢትዮጵያ ዉስጥ እንደሆነ ብሎም ይህ በአሁን ዘመን ያለዉ ሰዉ አመጣጡ ከዝንጀሮ መሆኑን ሲያስረግጥ በትምህርትም መልክ ለ አለም ህዝብ ይህንን መረጃ ሲያቀርብ ትዉልድ ላይ ምን ያህል አዎንትዊ እና አሉታዊ ተፅዕኖ እንደሚፈጥር መገንዘብ አስፈላጊ እንደሆነ ተገንዝበናል። መወያያ ሀሳብ ነጥቦች:- - የ3.2ሚሊዮን አመት እድሜ ያላት ኦስትራሎፒተከስ አፋረንሲስ ሉሲ ስለተገኘችበት ሁኔታ እንድትወያዮ መጋበዝ። - የሉሲ አጽም ቅሪቶች ቀደምት ሆሚኒዶችን በመረዳት ውስጥ ያለውን ጠቀሜታ በማሰስ በቅርብ የምንለቃቸውን ኘሮግራሞች መጋበዝ ። - በዝንጀሮዎችና በሰዎች መካከል ያለውን ልዩነት በማስተካከል የሉሲ ሚና አጽንኦት ይስጡ። 3. የጊዜ ሰሌዳው ውዝግብ፡- - በአርዲ እና በሉሲ መካከል ባለው የጊዜ መስመር ላይ ያለውን ውዝግብ መፍታት። - የትኛው ግኝት መጀመሪያ እንደመጣ እና አንድምታውን በሚመለከት ክርክርን ማብራራት። - በመስኩ ባለሙያዎች የተለያዩ አመለካከቶችን እንዲያቀርቡ መጋበዝ። 4. ሉሲ የኢትዮጵያውያን ተወካይ፡- - ሉሲ የዘመናችን ኢትዮጵያውያንን ትወክላለች የሚለውን የተሳሳተ አስተሳሰብ ግልጽ አድርጎ መወያየት። - በሉሲ መካከል እንደ ጥንታዊ ሆሚኒድ እና ዘመናዊ የሰዎች ህዝቦች መካከል ያለውን ልዩነት አድምቅ መወያየት ። - የዝግመተ ለውጥን ሁኔታ የመረዳትን አስፈላጊነት አጽንኦት ሰጥቶ መወያየታ።. 5. የሉሲን ሰው ያልሆነ ሁኔታን የሚደግፉ ማስረጃዎች፡- - የሉሲ ሰው ያልሆነ ሆሚኒድ ተብሎ መፈረጁን የሚደግፉ ሳይንሳዊ ማስረጃዎችን ያቅርቡ። - ሉሲን ከዘመናዊ ሰዎች የሚለዩትን የሰውነት ባህሪያት እና ባህሪያት ልይ ባለን ግንዛቤ ልክ መወያየት. - እነዚህ ልዩነቶች ስለ ሰው ዝግመተ ለውጥ ግንዛቤ እንዴት ሊረዱት እንደሚችሉ ማብራራት እና መወያየት። 6. የሕይወትን አመጣጥ መመርመር፡- - የሕይወትን አመጣጥ እና ከሉሲ እና አርዲ ጋር ያለውን ግንኙነት ሰፋ ያለ ርዕስ በመንካት መወያየት። - ቀደምት ሆሚኒዶች መፈጠርን የሚመለከቱ ሳይንሳዊ ንድፈ ሐሳቦችን እና መላምቶችን በመወያየት ያሉንን ግንዛቤዎች ማካፈል። - በዚህ መስክ ውስጥ እየተካሄዱ ያሉ ጥናቶችን እና ግኝቶችን አድምቆ በሰፊዉ መወያየት። ማጠቃለያ፡- በዚህ ክፍል ስለ ሰው ልጅ ዝግመተ ለውጥ እንድንረዳ ከፍተኛ አስተዋፅዖ ያደረጉ ሁለቱን የአርኪኦሎጂ ግኝቶች የሉሲ እና አርዲ አስደናቂ ታሪክ መርምረናል። ትምህርት በጣም መሰረታዊ ነገር እና ትዉልድን በመቅረፅ ረገድ ያለዉን ሁኔታ ሳናስተዉል የምንቀር አይመስለኝም። ልጆች ከዉልደታአቸዉ እስከ ሰባተኛዉ አመታቸዉ ድረስ ያሉት ጊዜያቶች የአንድን ልጅ ንቃተ-ህሊና ለመቅረፅ በጣም አመቺ ስለሆኑ ማንኛዉም በትዉልዱ ላይ የምንቀርፃቸዉ ነገሮች ዋጋ እንደ ሚያስከፍሉን ማሳታወስ እና መገንዘብ አስፈላጊ ነዉ። ምክንያቱም የአለም እዉቀት የተሳሳተ ወይም የተዛባ ከሆነ በትዉልዱ ላይ የሚያስከትሉትን ማንኛዉም ችግሮች መቋቋም እና የ አዲሱን ትዉልድ ንቃተ-ህሊና ለማቅናት እጅግ በጣም አዳጋች ነዉ። ታሪክ ሀሳብ ይዞ በብዕር ሲሰፍን እምቅ ሀይል ይይዛል ያም ደግሞ ድምፅ ሲለብስ ይስተጋባል። ሀሳብ ሲንፀባረቅ በሰዎች ፈቃድ ወይም በተለያዮ ተፅእኖዎች ምክንያት አካል ይለብሳል ገፀ-ባህሪም ያላብሳቸዋል። ስለዚህ የተሳሳተ የእዉቀት መረጃ በአለም አቀፍ ደረጃ ለ ሁሉም ሀገር ዜጎች በትምህርት መልክ ሲሰጥ ትዉልድን ወደ ጨለማ እና ወደተሳሳተ አቅጣጫ ይመራል በተለይ ደግሞ በህፃናትና በ ልጆች ላይ ዉጤቱ እጅግ አስከፊ ይሆናል። በጊዜ መስመራቸው ዙሪያ ያለውን ውዝግብ መርምረናል እና የሉሲ የዘመናችን ኢትዮጵያውያንን ውክልና በተመለከተ የተሳሳቱ አመለካከቶችን አብራርተናል። የሉሲን ሰው አለመሆኖን የሚደግፉ ማስረጃዎችን በጥልቀት በመመርመር፣ ስለ ህይወት አመጣጥ እና ለዝርያዎቻችን መፈጠር ምክንያት የሆነውን ውስብስብ ጉዞ በተመለከተ ጠቃሚ ግንዛቤዎችን አግኝተናል። በአርኪኦሎጂ ታሪክ ውስጥ የተደበቁትን ምስጢራት ማሰስ ስንቀጥል በሚቀጥለው ጊዜ በሰፊዉ ርዕስ ይዘንላቹ እስክንመጣ በትእግስት ይጠብቁን። የ አንደኛ ምዕራፍ መዝጊያ የማዞሪያ ሬዲዮ እና ፓድ ካስት ኘሮግራም ሲጠነሰስ እንደ ማንኛዉም ኢትዮጵያዊ በየ ግል ኑሮአችን ዉስጥ ተመልክተን የተገነዘብናቸዉ፣ ባጋጠሙን የተለያዩ ማህበረሰባዊ ነክ ጉዳዮች ጥያቄ በፈጠሩብን ጉዳዮች ዙሪያ እና በዋነኝነት ደግሞ “ለምን?” ያስባሉን ጉዳዮች ላይ አንድ በሚያደርጉንና ባስማሙን ነጥቦችና ርዕሶችን በማንሳት እየተዝናናን እና እርስ በእርስ ተወያይተን እንድንማማር እና እንደ ዜጎች አብረን ለሀገራችን እድገት እንድንቆም በሚል እሳቤ ተስማምተን ሲሆን። ስለዚህ የምዕራፍ አንድ ከፍል አንድ ፕሮግራማችን አድርገን ልናቀርብላቹ የወሰነዉ ስለ ሰዉ ልጅ አመጣጥ በማንሳት ከመፀነስ ጀምሮ ያሉትን የሰዉን ልጅ የኑሮ ሂደቶች ለመወለዳችንና ለመኖራችን ትልቁን ሚናን ተቀብለዉ የኖሩትን እናቶቻችንን ምክንያት በማድረግ ሲሆን ስለ እናትነት ያሰናዳናቸዉን ዝግጅቶች ባስቀመጥናቸዉ በተለያዮ የማህበራዊ ድህረገፆች እንዱከታተሉን እንጋብዛለን ። እንደማጠቃለል ያህልም በተያያዥነት የምናነሳላቹና እንድትመለከቱት የምንጋብዛቹ ጉዳዮች ደግሞ ስለ ማንነታችንና እንደ ሀገር ደግሞ ኢትዮጵያዊ ነን ያስብሉናል የምንላቸዉ ጉዳዮችን ማንሳት ነዉ ምክንያቱም ማንነታችንን አስረግጠን ስናዉቅ ነዉ ስለ ሀገራችንና ስለ ኢትዮጵያዊነታችን ደግሞ ምናዉቀዉ። በቤተሰብ ዉስጥ ትዮጵያን ካላየን ፡ ማን ያሳየን ? ከማንስ ነዉ ስለራሶቻችን ምንማረዉ ። ስለ ሰዉ ልጅ አመጣጥ ተያይዞ ስለሚነሳ በዚህ ዙሪያ ተያይዞ የሰናዳንላችሁን ሁለት ተያያዥነት ያላቸዉን ዝግጅቶቻችንን በዛኑ በምንገኝበት የተለያዮ ማህበረ-ገፆችን የ ሶሻል ሚድያ አካዉንቶች እንድትከትተልን የ ዚህን ሳምንት ቅንጅት እና የማዞሪያን የምዕራፍ አንድ ማጠቃለያ አቅርበንላችኃል። ከቀን አንድ ጀምሮ ስራዎቻችን ዳዉንሎድ በማድረግ፣ ጥሩምላሾችን በኮሜንቶች፣ እና በሀሳቦች በመደገፍ እለም ላይ ያላችሁ ማንኛዉም ግለሰቦች በማዞሪያ የሬዲዮ እና የፓድ ካስት አባላት ስም ሳናመሰግናቹ የ መጀመሪያ ምዕራም ልንቋጭ አናስብም ፥ እና እነዚህ ድጋፎቻቹን እያበረታታን የቀጣይ ምእራፍ ሁለት ክፍል አንድ ስንድታችንን ቀጣይ ሳምንት እስቅናቀርብላቹ ቸር እንሰንብት። ደራሲ እና ፀሀፊ :- አማኑኤል ኢተአ አዘጋጄ፣ አቅራቢ፣ ኘሮጂዮሰር እና ዳይሬክተር :- ተስፋዬ ሺፈራዉ አዘጋጅ እና አቅራቢ:- እንቲሳር መሀመድ ቃለመጠይቅ እና ፕሮግራም አቅራቢ:- ቅድስት መላኩ